13 Aralık 2024

ISS Uluslararası Uzay istasyonu ile Amatör Telsiz haberleşmesi

Uzay araçlarındaki astronotlarla Amatör Telsizcilerin haberleşmesi çok yıllar öncesine, MIR uzay isasyonuna dek uzanır,
Rus Kozmonot Musa Manarov MIR de ve uzayda en uzun süre görev yapan kişidir.
Bu süre zarfında binlerce Amatör Telsizci ile temas kurararak, hem amatörlere uzay haberleşmesini sevdirmiş hem de yaptığı görüşmelerle boş zamanlarını değerlendirmiştir.
Geçmişte yaptığı Telsiz temaslarının bazıları da TA Türk amatörleri ile olmuştur.


Astronaut owen Garriot W5LFL
Foto NASA
STS Uzay mekikleriyle uzay yolculukarı devam ederken STS-9 astronotu Owen Garriott, 1983 yılında Uzay Mekiği Columbia da amatör Radyo istasyonu çalıştırıp, yeryüzündeki Amatör Radyo operatörleriyle temasa geçti.
Bu gelenek bazı astronotlar tarafından da devam ettirildi.
On yıllar boyunca amatör radyo uzay araçları  ile  dünyanın her yerindeki öğrenciler için önemli bir eğitim aracı haline geldi.

ISS Uluslararası Uzay istasyonunda görev yapan Astronotların hepsi Amatör telsiz işaretine sahiptirler, ancak; çok azı bu hobiye meraklıdır.


Astronaut Bill Mc Arthur
Foto NASA
2005 yılı sonunda Uzay istasyonuna gönderilen Amerikalı uzay adamı Astronot Bill Mc Arthur,
Dünyada da Amatör telsizciliğe çok meraklı bir kişi olunca , ISS de kurulu Amatör frekanslı Radyo ile(Kenwood TM700), yeryüzündeki yaklaşık (3000)  Üçbin Amatör telsizci ile görüşmeler yaptı.
Türkiyeden de dört amatör telsizci ISS deki Bill Mc Arthur ile görüşmeyi sağladı.


Ben TA1D ve eşim Gülay Başak TA1YB  ISS ile,2006 yılın ilk günlerinde Telsiz görüşmesi  yapabildik. ISS QSL kartı Managerinden gelen teyid (konfirmasyon) NA1SS QSL kartlarımız.

8 Ocak 2006 gecesi mutat ISS frekansında dinlemedeydik, bilgisayar ekranından da uydunun Avrupa üzerinde gelip, Karadeniz üzerinden geçip, Hazar denizi  yönünde ufukta kaybolacağını program  gösteriyordu. Ancak her gün yaşanan bu geçişlerden ziyade Astronotun da işlerinin bitmiş ve kendisine ayrılan uyku öncesi boş zamanında, Yeryüzündeki Telsizcilere vakit ayırması önemliydi ve dileğimiz  o gün gerçekleşti. Doğru zamanda dinlemede idik , ISS Uzay istasyonu da bizim görüş alanımıza girmek üzereydi. Yönlü Yagi Antenlerim uyduya bakıyordu. ISS frekansında  açık olan Telsizimizden ingilizce konuşmalar duyulmaya başladı, ISS Avrupa semalarındaydı ve o sırada Astronot Avrupa istasyonlarına  cevap veriyordu . Bir Yugoslav istasyonu ile olan son qso mesaj teatisi bitince Astronot u  çağırdım,,,, NA1SS  burası TA1D ,,,,duymuştu , ilk tepkisi HI  TURKEY, Merhaba Türkiye oldu. Muhabere prosedürü için gerekli konuşmalar yapıldı ve QSO kayda geçti, benden sonra da eşim Gülay hanım TA1YB da aynı sistemle Astronot a seslendi ve QSO devam etti, nihayetinde bizden başkaları da olabilir düşüncesiyle temas nihayete erdi. Ancak bizden sonra ISS Hazar denizi üzerinde ilerlerken o bölgede Amatör populasyonu az olması ve o sırada uyduyla ilgilenen olmayınca Bill MC Arthur bir süre yerdekilere genel çağrı yapsa da cevap veren olmadı ve uydu da ufuk hattında kaybolurken telsiz sinyalleri de kesildi. Uydu görüş alanımıza girip çıkma süresi yaklaşık 8 dakika sürdü, o sıralarda ISS 380 km yükseklite dönmekteydi ve saniyede 8km hızla yol almakta idi. Yani bir Asker tüfeğinden çıkan mermiden üç kat fazla hızla ilerliyordu.

Standart QSO görüşmemizin yanında; İyi uçuşlar, Yeni yılınız kutlu olsun, iyi çalışmalar yere salimen dönmeniz dileklerini de  eklemiştik görüşmenin sonuna, çünki Yeni yıla henüz girmiştik. Astronot da cevabi sözleri sarf edip, kendisi ile Telsiz teması kurmamızdan memnun olduğunu Türkiye ye selamlarımı yolluyorum, mutlu yıllar (Happy new year Turkey)dediğini hatırlıyorum

Yukarıdaki Teyid Konfirmasyon QSL  Kartları da bir süre sonra NASA Tarafından   posta adresimize ulaştrıldı. Kartlar bize geldiğinde; Bill MC Arthur o sırada hala yörüngede görev yapıyordu.

Bu görüşme heyecanlı bir anı olarak hatıralarımızda yer aldı..

TA1D Kadri Mehmet Başak
Yazı eski web sayfamdan yeni web düzenine aktarılmıştır.