1 Aralık 2024

ESKİ AMATÖR TELSİZCİLER

  Her Amatör Telsizcinin bir hikayesi var:


TA2BK Bahri Kaçan , gençlik yıllarında YU1BKL 1957

TA2BK Bahri Kaçan 1968 . Türkiye de Amatör Telsiz haberleşmesine yaptığı katkılarla
her zaman hatırlanacak.  SK.
Bahri bey  1960 yılların ortalarında Yugoslavya dan Türkiye ye göç etmiş, bir süre Türkiye de yaşamış, 1970 lerin sonunda Almanya ya giderek çalışmaya  ve Amatörlüğe devam etmiştir.

Türkiye de Amatörlük konusunda yaptığı eğitici çalışmaları ile, bir çok Türk gencine
Telsiz haberleşmesini öğretmiş ve sevdirmiştir.


TRAC ilk yıllarında (1962-1968) Şişhane Frej Apt önü.
Bu bina restore edilerek Otel olmuştur.

Sayın Dr. Bedii Ezgi tarafından kaleme alınmış olan TRAC ın kuruluşu linktedir:
trackurulus.pdf


1970 yılı öncesi öncü Amatör telsizciler,
Prof.Eşref Adalı TA2EA, Prof: Avni Morgül TA1AV,
Müh: Özcan Özer SK. TA1OS, İsmail Bayer TA1İB


Soldan sağa: İsmail Bayer TA1IB,  Kamuran Topakoğlu TA1KT SK,
Veysel Yenilmez TA1VY, Eşref Adalı TA2EA, Engin Ertekin TA2QR -SK,
Nuri Çatakoğlu TA1NC,
Veysel Güleryüz TA2VG –1968 TRAC Frej apt.


TRAC Gn.Başk.  Dündar Sabis TA1DS -SK. ve Oruç Bilgiç TA1OB
Dündar bey bir dönem TRAC Genel başkanlık görevini üstlenmiştir.
SAIT Telsiz firmasının Teknik servis sorumlusudur.
TRAC Mecmuasının yıllarca teknik editörlüğünü yaparak, yazıları  yayınlanabilirliğine onay vermiş ve sayfalarca kendisine ait teknik yazılar yazmıştır.
TRAC Gn. Merk. ve İstanbul şubesi bir süre onun Teşvikiye deki evinin alt katını ücretsiz kullanmıştır.
Rahmet ve minnetle anıyorum


Prof. EŞREF ADALI TA2EA ve Prof.AVNİ MORGÜL TA1AV 1968
TRAC Genel Merkezi. Frej Apt. RX Hallicrafters SX71 ve RCA BC248
O yılarda Teknik üniversite de öğrenci olan Eşref ve Avni beyler, yıllarca üniversitelerde öğretim görevlisi olarak çalışıp bu günün tanınmış  Profersörleri oldular..


Önde:  Engin Ertekin SK, TA2QR-SK, TA1MB Kadri Mehmet Başak,
Gözlüklü Rüchan Özatay TA2RO SK,
ayaktakiler sağda Sevdet Yavuz TA1SY ve Serdar Özsayıner SK.
Görüntüdeki Hallicrafter SX71 Alıcıyı; Bedii Ezgi (SK)
beyden satın alıp bir süre kullanmıştım.
Öndeki Engin Ertekin (SK) Beyle Dört yıl kadar Schaublorenz TV fabrikasında
birlikte çalışma imkanım olmuştu.
Kendisinden teknik konularda çok şey öğrendim, Allah rahmet eylesin.


Kamuran Topakoğlu SK   TA2AI –   ( TA1KT -1970 )
Bu cihaz muhteşem 2EL 14 MHz QUAD Antene Bağlı idi.

1970’li yıllarda Türkiye’deki ilk 14 MHz QUAD anteni Sultanahmet te  ve Karakol karşısında, o günün şartlarında yapması bir başarı ve  cesaret isteyen konuydu, anteni gördüğümde şaşırmıştım, hayranlık uyandırıyordu. Ayrıca amatör maksatlı PSU besleme ve antenler yaparak Türkiye’deki birçok amatörün HF ve VHF anten ihtiyacını da karşılamıştır. Hala çatılarda onun antenleri çalışıyor olabilir, birçok arkadaşım onu her zaman hatırlayacak.
1970 yılı bir pazar günü Kamuran’ı ziyarete gitmiştim.
Ogün mutat hafta sonu TA çevrimi vardı. TA dışındaki Türk istasyonları ve
yurtiçindeki bizler 14310 kHz buluşurduk.
DJ0UJ / TA2BK Bahri bey ile ilk kez SSB Telsiz görüşmesi imkanım  olmuştu.


TA1AV Prof.Avni Morgül, Elektronik Müh. 1971 yılı.
Avni hocam resimdeki RCA BC242 alıcıyı askere giderken bana satmıştı.
Bir süre CW haberleşmelerimde kullanmıştım.

Avni Morgül ün TRAC ile tanışması ve
1971 de yaşadığı bir anısına dair yazı linktedir.
http://ta1d.com/avnimorgul.pdf


TA0A  Genelmerkez istasyonu, bir Yarışma esnasında

TA0A Gn Merkez istasyonu 1968 Yılı.
Soldaki cihaz Kristal osilatör kontrollü, 3 adet paralel 807 çıkış Tüplü,
yaklaşık 100 W. El yapımı CW Telsiz Telgraf  verici.


TA3AY İhsan Ertan 1965-66 yılları . 2020 SK
Cihazı 2 x 807 Lambalı 80 wat, osilatörü sabit Kristal kontrollu, yıllarca CW çalışmıştır.
1970 li yılların başında Aydın ilinde Amatör telsizcilik sebebiyle tutuklanarak
mahkeme neticesi ceza almıştı.


TA1NAG  –TA1F Tuncer Topdemir (SK)
2001 Yılında kaybettiğimiz Amatör telsizci arkadaşım.
Yardım sever iyi insan .
TELSAN Firmasında uzun yıllar çalıştı,bir kış günü aracı karda kaza yapınca yaşamını yitirdi.


1980 Öncesi Amatörlerden  soldan sağa :
TA1MB ( TA1D ), TA1MD ( TA1GK ),  TA1ZB ( TA1C ), TA1KD ( TA1G ),
TA1SU ( TA1B )
TA1NAG  ( TA1F ) arkadaşımız  SK Rahmetli Tuncer Topdemir ‘in istasyonunda .. Foto:TA1NAG ( TA1F )
İstanbuldaki bir avuç aktif maceracı Amatör Telsizci


TA2DS  Selim Canbeken Eski işareti TA2SC, rahmetli arkadaşımız 2014 SK.
1970 yılında Sakaryada 17 yaşında tutuklanarak Telsiz kullanımından ceza almıştı.
Adliye çıkışında babası ile gazetecilerin çektiği bu foto ile anılarımızda kaldı .
Foto uzun süre TRAC da haber panomuzda asılı durmuştu. Selim denilince bu resmi hatırlarım. (Milliyet gazetesi)
Selim; Telsiz yarışmaları olduğunda yiyecek içeceğini alıp,  yarışma süresince ( iki gün)
dışarı çıkmadan TA yı temsil etmek için Muhabere yapardı.
Adapazarı’nda yine böyle bir çalışma esnasında Emniyet tarafından göz altına alınıp yargılandı ve hapis cezası aldı. Beş yıl Telsizcilikten uzak durdu. Hayatı Telsizcilik olan kişi için zor bir dönemdi.


TÜRKİYENİN İLK RESMİ AMATÖR TELSİZCİLERİ
1985 Karlı bir şubat günü ilk Sınav sonrası bu masa etrafında.

Soldan sağa: TA1T sk , TA1B, TA1C, TA1D, TA2D sk, TA1P (TA4P) sk, TA1F sk , Osman, TA1G, TA1E, TGM yet. , TA1A sk, TGM yet., TGM yet. ( Sağdaki gözlüklü olanlar TGM Yöneticileri )
Aramızdan ayrılanları rahmetle anıyorum.   TA1T Daha sonra girdiği  sınavda lisansını almıştır.
İlk Resmi Amatör Telsiz Sınavı sonrasında çekilen bu foto tarihi bir günü kaydetmiştir.

1985 yılında Amatör Telsize izin verilmişti ancak sınav soruları henüz hazırlanamamıştı .
O zamanki TGM;  Geçmişte Amatör Telsizcilik yapmış ve Mors bilenlere bir çağrıda bulundu.
Mors bilenlerin Birinci sınıf Gemi Telsiz Telgraf sınavına girebileceğini,
kazanan olursa dilekçe vererek , Birinci sınıf Ehliyetten feragat edip Amatör ehliyet istiyorum  başvurusunda bulunması halinde Amatör Telsiz Ehliyet alabilir deyince , biz de kabul  etmiştik.
İsteseydik hem birinci sınıf ehliyet hem de Amatör alabilirdik. :))
Aslında 1982 yılında ikinci sınıf Telsiz Telgraf ehliyeti almıştım. Bbelki Amatör ehliyet için sınava gerek kalmaz diye ama olmadı, sadece 1 sınıflara bu hak tanındı.
ilk adaylar Yeşilköy deki Kıyı Telsiz istasyon binasında sınavlara girdiler.
Sınavlar  amatör sınavda gelmesi gereken sorulardan daha zor ve mors hızı da çok yüksekti .
Başarılı olanlara Yönetmelikte zaten var olan : 1ci sınıf Profesyonel ehliyeti olanlara Amatör ehliyet sınavsız verilir maddesine istinaden ilk  Amatör Telsiz ehliyetleri sahiplerini buldu.
TA1UA-TA1A Ünal Akbal Sınavsız haktan yararlandı, 1. sınıf Ehliyet sınavını talep edip, Türkiye de ilk yaptıran kişiydi. Bu sınavın yapılması esnasında ilk seferinde bazı sıkıntılar yaşamıştı.
Çünki : Birinci sınıf Telsiz telgraf sınavını PTT deki sınav yapanlar istemiyordu.

TGM den önce Profesyonel sınavlar PTT tarafından yapılmaktaydı.


1972 yılı TRAC gn merk. ve İst. Şubesi   Cağaloğlu Ferhan Yücel Apt. önü.

Soldan sağa: Dündar Sabis başkan TA1DS ( TA1AQ ) SK,  Prof. Oruç Bilgiç  TA1OB,
Nuri Çatakoğlu TA1NC ( TA1Q ),Tahir Songelen TA1TS ( TA1BJ ),
Veysel Güleryüz TA2VG (TA2AJ), K. Mehmet Başak TA1MB ( TA1D ), Halit Yetkin TA1HY SK,
önde ortada oturan eski Başkan TRAC kurucusu Bedii Ezgi TA1BE (TA1BK) SK. , Sağda oturan Cihan Emre  ( TA3BE )


1975 YILI GENEL Mer. Gn.  KURUL SONRASI


TA2FM (TA2J)  Fazıl Turkan , Ankara da bulunduğu gençlik yılları, El yapımı CW verici,
Heatkit HR10B Alıcı 1970 yılı.. SK


TA2HIA – TA2BD Çağrı işareti ile Halil İbrahim Akkaya
1976-1983 arası CW istasyonu ile yıllarca qso yaptı. 


TA2AS 1979-1983 Prof.Ahmet Şahinkaya,  Halen TA1R işareti ile havada aktif.


TA2AE Ali Ertenü, Cihaz başında: TA1HY Halit Yetkin SK.
Cihaz: HW32A Mono Band Heatkit . 14200-14350 kHz arası çalışabilen
100W SSB Cihaz. Bu Cihazı Bir süre TA1TS Tahir Songelen Kullanmıştır.1970

Heatkit 1965-1985 li yıllarda Kit halinde AmatörTelsiz cihazları üretirdi ve Amatörler aldıkları kit halindeki parçaları plakete, şaseye monte ederek,  elektronik bilgilerini geliştirir ve kendi monte ettikleri chazla qso yaparlardı.


Dieter Buttkus QTH de  1969 .soldan: TA1MT Murat Tüten, TA2EA Eşref Adalı,TA2AE Ali Ertenü,
TA1NT Dieter Buttkus, TA1IB İsmail Bayer.


1969 Yılı , Dieter Buttkus un evinde:
Soldan– sağa: TA1QR Engin Ertekin  SK, TA2AE Ali Ertenü, TA1NT Dieter Buttkus ,
Arkada Beyaz yakalı TA1HY Halit Yetkin SK. TA1SC Selim Canbeken SK.,
Dieter Buttkus o sıralarda Alman Lisesinde Fizik öğretmenliği yapıyordu.
, Önde :TA2EA Eşref Adalı,


                                                          1967 TA2FK – SM0IWR  -TA3IWR Ferdi Kınacav

                   Caddebostan’da, oturduğumuz evin oturma odasında bir mobilya içine gizlediğim cihazlar.

1967 TA2FK – SM0IWR Ferdi Kınacav Kendi yazısından:

Geceleri, geç vakit perdeleri kapatıp korka korka çağrı yaptığımı hatırlıyorum. Her an basılma korkusuyla QSO yapmaya çalışıyorduk.

Bütün ülkelerde serbest olan bu hobby’nin Türkiye’de yasak olması ve bu duruma düşmüş olmamız tabiki çok acıklı.
Net olarak gözükmese de, dolabın sağ tarafında 1 tane Mark-I alıcı, 1 tane Mark-I verici vardı, sol tarafında ise 1 tane
Mark-II alıcı vardı. Burada dinlemede onu kullanıyordum. Vericide excıter olarak Mark-I verici ve PA olarak 2 tane 807 paralel.

Besleme olarak çok tehlikeli bir şekilde şebeke voltajını diyotlarla ve kondansatörlerle 3 katına çıkarıp kullanıyordum.

Anten olarak 20 m kablo. Verici anten bağlantısı normal elektrik kablosuydu.

Ayarları neon lambasını Pı devresine yaklaştırarak maxımum çıkışa ayarlıyordum.
Tabiki antenle birlikte her şey yayın yapıyordu. Bütün bu zorluklara ve yaşımıza rağmen gene de bir çok zorluğu aşmıştık.

TA1NC Nuri Çatakoğlu   1970  TA1Q
TA1KT Kamuran Topakoğlu nun  Sultanahmet teki evinde


TA1IB İsmail Bayer 1970  SM6KAI
İsmail Bayer 1970 de Almanyaya gitti bir süre sonra İsveç e yerleşti.
Kullandığı cihaz Alman üretimi
EICO marka 100 W, 80-40-20 metrelerde çalışabilen SSB-CW
Bu cihaz daha sonra Veysel Güleryüz TA2VG -TA2AJ tarafından kullanılmıştır.


      TA1AS-TA1E  Aziz Şasa 1982-  Halen TRAC Gn. Başkanı.  O tarihlerde HF de  aktifti.
Geçmişte,1970 li yılların başında Amatör telsizcilerle teması olmuş , Yapılan yarışmalarda kendi QTH inden çalışmalarına izin vererek, Amatör Telsizciliğe katkısı o yıllarda başlamıştır.


Seza Arkat DJ0ZG – TA2SA 1974
Seza Arkat, Trac Dergilerine 1967 de yazdığı yazılarla Amatör telsizciliğe katkıda bulunmaya başlamıştır.
1974 de Almanyadan aldığım HW32A  Cihazımın TA ya ulaştırılmasında yardımcı olmuştur.
TNX: DJ0ZG Seza
Odasındaki panoda türkiyeden temas sağladığı Amatörlerin QSL kartları görülmektedir.
Aralarındaki TA1MB qsl kartı da bana aittir.


TÜRKİYEDE YAPILAN İLK TİLKİ AVI TELSİZ YARIŞMASI
FOX HUNTİNG

8 Eylül 1970 GÜNAYDIN Gazetesi.

Fotoğraflar tnx:  Veysel Güleryüz TA2VG/TA2AJ

Bir grup Amatör Telsizci o gün yarışma için Belgrad ormanlarında bir
araya geldi, Tilki avı deyince avcılar da katılmak isteyince.
Abey bu av başka av telsizle avlıyacağız tilkileri :))
Eşref Adalı Formalara numara takıyor

Veysel Güleryüz Tilki olunca kendisini bulan ilk   avcıya kayıt veriyor

TA2QR Engin ErtekinTilki arıyor

Oruç Bilgiç avcının kendisini bulmasını bekliyor

Rüchan Özatay Tilki olunca avcıya sesleniyor, vurma beni avcı ne olur :))

TRAC Gn. Başkanı Rahmetli Dündar Sabis SK dereceye girenlere ödül veriyor,

Ödül de; Arkasına pil bağlı FM li bir cep radyosu, o tarihlerde FM li ufak taşınabilir radyo bulmak çok zordu. Türkiye FM UKW yayın olmayınca, FM  alıcı da bulunmuyordu.

Bu yarışmanın yapılacağını bilmeme rağmen FM Radyom olmayınca katılamamış ve yarışmaya izlemek için dahi gitmemiştim, keşke orada olsaydım.

SK: Vefat etmiş Amatör telsizci
Silent KEY: Susan maniple veya sessiz maniple anlamına gelir,


Ayaktakiler soldan sağa: Veysel Güleryüz, Nuri çıtakoğlu, Halit Yetkin, Bruce Johnson,
Halit Pekpak, ………..?, Ercan Tuzcular, Avni Morgül.
Oturanlar soldan: Metin Kutlu, Kamuran Topakoğlu 1978
Tnx foto Veysel Güleryüz

İst. Boğaz sırtları, 1978 Bruce Johnson, Ercan tuzcular, Halit yetkin ve oğlu Haluk yetkin, Avni Morgül
Ayakta Veysel Güleryüz, Mehmet Akkaya
TNX Foto Veysel Güleryüz

Cağaloğlu TRAC Gn Merk önü 1975:  Veysel Güleryüz, Oruç Bilgiç, Dündar Sabis sk. Cihan Emre,
Halit Yetkin sk.

 


Türkiyede Amatör telsizcilik 1936 yılında kayda geçmiştir.

        O yıllarda Nijat Orkuş askeriyede subaydır ve Amatör Telsizciliği Türkiye de askeriyeden aldığı özel izinle faaliyete geçiren kişilerden ilkidir.

         1936 yılında  Eskişehir de kendisinin yaptığı Mors CW  Telsiz görüşmelerine gelen, QSL kartlarından anlıyoruz bu faaliyetleri.

Çağrı işareti ise TA1N dir, aynı tarihlerde gelen QSL kartlarından birinde ise kartı gönderen

kişi düştüğü notta: QSO için teşekkürler Nijat, ekteki diğer qsl kartımı da TA2BS ya iletirmisin yazısından bir başka kişinin de Amatör telsizcilik faaliyetlerine katıldığı anlaşılmaktadır.

     Bu tarihlerden sonra  (2017) italyan Amatör Telsiz ARI dergisinin eski yıllardan alıntı yaptığı,
1948 yılında duyulan DX ler sayfasında yine TA istasyonlarının işaretlerine rastlanmaktadır.
Özetle Türkiyede Amatör Telsiz kullanımı 1985 yılının ilk aylarında serbest olmasına rağmen ,
önceki elli sene içinde birçok kişi Amatör telsizcilikle ilgilenmiştir.

NİJAT ORKUŞ

 

Merhum sayın TA2BA Nijat Orkuş un anılarını içeren yazı ve ona gelen  QSL kartların

birkaçının görselleri PDF olarak Yüklenmiştir.

Sn.Nijat Orkuş u Rahmetle anıyoruz.
Anıları için tıklayınız

Merhum Sn: Nijat Orkuş un anılarını içeren yazı ve dökümanlar Emekli Hava astsubay

K. Başçavuş TA2DG Muzaffer Soğukpınar tarafından derlenmiştir.

TNX to TA2DG

TA1MB Yıllarım  ( 1971-1985 )

                                                                                           1970  – 1971   TA1MB

TA1MB Çağrı işaretimle 1971 yılı başları, iki lambalı kendi montajım CW verici ve alıcı olarak Nevtron ev radyosu.
Profesyonel alıcı bulmak pek mümkün olmadığından BFO eklenerek CW işaretlerinin okunur anlaşılır olmasını sağladığım İstasyonum.
Bu istasyon 7-14 ve 21 MHz bandında kısıtlı şartlarda dinleme ile binlerce istasyonla qso imkanı sağlamıştı.

1972-1974

TA1MB Çağrı işaretimle 1972 – 1974 yılları arasında kullandığım istasyon: 

      RCA-BC242  İkinci Dünya şavaşı yıllarından kalma alıcı,
iki lambalı kristal ösilatörlü sabit frekanslı CW el yapımı verici, henüz coax kablo satılmadığı için tekli tel ile evin içini dolaşarak çatıya çıkar ve tekli kablo windom, VS1AA  antenin üçte bir noktasına bağlanırdı.
İletim hattı tek tel, blendajlı ekranlı olmadığından, RF sinyalleri cihazın üstünden ve tel anten bağlantısından itibaren yayına ulaşırdı.
Yani;  Manipleye bastığımda enerji etrafımda dolaşırdı. Her gönderme ve almada anten şalterini alıcı verici arasında açıp kapardım. Alıcıyı da mute eden (susturan)  anahtarı da açıp kapardım.
Şimdi kullandığımız gelişmiş cihazlar gibi manipleye bas, mikrofona bas konuş imkanı yoktu.

     Bazen dalgınlıkla manipleye daha önceden bastığımda ve elimde anten şalterinde olduğunda
RF elime atlar ve yanık kokusu yayılırdı.
1973 Yılında TRAC dergisinin yayıncı firmasında kadrolu Teknik Ressam olarak işe başladım.

    Derginin Yazı işleri ve TRAC Derneği Aynı  bina olunca, Elektronik konular ve Amatörler arasında olmaktan mutluydum.

    1974 Yılına gelindiğinde  biriktirdiğim parayla Alma Amatör DJ9ON Dieter Messer in yardımıyle  Foto daki Heatkit HW32A Mono Band SSB cihazı aldım.
Cihaz; Almanyada Bulunan ve Türkiye ye yıllık tatil için gelecek olan,
Türk Amatör DJ0ZG Seza Arkat a ulaştırıldı. Seza :Türkiye ye gelirken Cihazı parçalara ayırdı, Türkiyede bana teslimden önce tekrar monte etti .
Cihaz Türkiye ye gelmişti ama henüz teslim alamamıştım Çünki; Seza cihazı TA ya getirdim hiç olmazsa tatilim bitene kadar kullanayım, giderken alırsın deyince  isteği neticesinde HW32A  bir süre onun evinde çalıştı.
Ben de o esnada onun tatilinin bir an öne bitmesini ve cihaza kavuşmayı heyecan ve merakla bekledim.
Seza: Üst satırlarda fotosu olan arkadaş.

Artık SSB cihazım olmuştu ve kendimi bir seviye yükselmiş hissediyordum.
Birkaç ay sonra TA1HY Halit Yetkin ziyarete geldi, cihazı ona da gösterdim,  Halit birkaç qso yapayım derken eğreti bağladığım anten konnektörü yerinden çıktı, o sırada Halit mikrofona basmış qso yapıyordu ve çat diye bir ses çıkış lambalarında bir ışık parlaması oldu ve cihazın Çıkış lambaları bozuldu bir anda şok olmuştum, cihaz 100 Wattan 5 wat a düşmüştü ama hala istasyonlar beni duyuyor ve qso yapabiliyordum.
2 Adet Çıkış lambası 6JM6 yı  Almanyadan binbir zorlukla tedarik edip tekrar eski günlere dönebilmiştim.

Bu sayfaya 1983 öncesi; Türkiye de Amatör Telsizciliğe katkısı olmuş arkadaşların fotoğrafları eklenecektir.