1 Aralık 2024

50 MHz-144 MHz Bandpass Filtreler

Amatör band preamlifikatör girişlerinde  ve PA giriş ve  çıkışlarında Band geçiren veya kesen  filtreler kullanmak gerekir. Amatör telsiz haberleşmesinde zayıf sinyallerle uğraşanlar, eninde sonunda bahis konusu filtrelere ihtiyaç duyarlar.
Low pass filtreler alt bandları, high pass üst bantları, band pass ise istenen bandın genişliğinde geçişe izin veririler.

 LOW PASS filtreler çalışacağınız en üstfrekanstan daha yukarıda çıkabilecek harmonik ve bileşenlerin geçişini engeller veya zayıflatır. (Alt geçiren)

 


144-146 MHz ; L1-L2 ( 2 tur  0.7mm tel çapı, 6.3 mm bobin iç çapı, Bobin uzunluğu 1 cm, Bobin ayak uzunluğu 1,2 cm) 0.5 dB geçiş kaybı.SV1BSX

HIGH PASS: Çalıştığınız en alt frekansın altında kalan 120 MHz ve altındaki RF işaretlerinin geçişini engeller veya zayıflatır. UKW FM Radyo yayın bandından gelebilecek işaretlerin bastırılmasına uygundur. VHF preamplifikatör girişinde kullanılabilir. VHF Alıcınızda hayal frekansları ve intermodulasyonu engeller.

 



BAND PASS ise sadece çalıştığınız Band genişliğinin gerekli aralığını geçirmeye yarar.
Band pass ta hem lowpass, hem de high pass notch kesici filtre mevcuttur. ( Band geçiren) YU1AW

Notch: Çentik  filtre veya o frekansı geçirmeyen filtre.

 


144 MHz Band Pass Filtre


Yıllar önce ARRL Hints and Kinks ve RGSB VHF MANUAL adlı  kitaplarda  yayınlanmış olan devre,  bir çok kişi tarafından yapılmış ve  internette paylaşılmıştır.

Bu kitapta gördüğüm devre yine karşıma çıkınca ,aynısını yaparak PGA103 le yaptığım 144 MHz
Preamplifikatörün girişinde  kullandım.
Bu tür filtreler preamlifikatörlerin girişinde kullanılmalıdır.
110 ve 160 MHz arasında ayarlanabiliyor ve düşük bir kayıpla geçiriyor.
Band genişliği 7  –  8 MHz aralığında ayarlanabilir.
UKW Radyo yayınları ve  filtrenin Band genişliğinin dışında kalan RF işaretlerini, merkez frekanstan  uzaklık oranında zayıflatarak, kuvvetlendirme esnasında alıcınıza ulaşmaları en aza indirir.
Yani 144 MHz  de dinlediğiniz frekansta olmayan UKW FM Radyoları ve ilgisiz frekanstaki Telsiz yayınlarını filtre eder. İntermodulasyonu baskılar veya en aza indirir.

Şahsen;  EME Aydan yansıtma , MS ve Es   çalışmalarımda kullanıyorum ve çok işe yarıyor.

Kutulama: İki taraflı Bakır Pertinaks levhayı uygun şekilde kesip kutu haline getirdim.
Lehimle sabitleyip, üst kapak vidalarını da zımpara ile aşındırıp, kolay lehim tutacak şekilde üst köşelere lehimledim. Vidalayınca metal kutu işlevini sağladı.
Filtreyi dış ortamdan izole edip ekranlamış oldum.


Kondansatörler JOHANSON marka , silindirik, permeable, Piston vidalı tiptir.

 

EME : Aydan yansıtılarak yapılan haberleşme.
MS: Meteor izlerinden yansıtılarak yapılan haberleşme,
Es : İyonosfer E tabakasından yansıtılarak yapılan Sporadic haberleşme

JOHANSON: Tanınmış Kondansatör üreticisi.
Permeable: Geçirgenlik, Kondansatör de yüksek geçirgenlik.


50 MHz Band Pass Filtre
50 MHz bandında kullanmak üzere kolay yapılabilen bu filtre, tarafımdan yapılıp denendi ve  50MHz – 6 M bandında 20 dB  kazançlı Preamplifikatörün girişinde kullanıyorum.


Amaç: 
İstenmeyen alt ve üst Bantlardaki RF işaretlerinin preamplfikatör tarafından kuvvetlendirilmesinin engellemesidir. Bilhassa UKW FM bandındaki Yüksek güçlü Radyo yayınlarının bastırılması amaçlanmıştır.

50.500 MHz de VNA Analizörde Ekranında Band geçiren ve SWR karakteristiği görülmektedir.

Nano VNA ekranı sol taraf 1 MHz Sağ taraf 100 MHz.
Merkez frekans: 50.500 MHz, SWR= 1:1.03 , (Kayıp) loss.0.33 dB,
Band geçirme bastırması: FM – UKW Bandı 100 MHz de  – 48 dB ,
20 MHz: -17 dB, 1 MHz de- 45 dB.

Değerlere sadık kalındığı takdirde, Trimmer kondansatörler ayarlanarak resimdeki  ideal eğri alınabilir.
Kondansatörler seramik mercimek, trimmerler seramik veya Philips trimmer.

Preampli girişi için düşük voltajlı, PA çıkışı için  hava aralıklı  trimmer veya en az 1000 voltluk seramik sabit kondansatör kullanılmalıdır.

PA için  Yüksek Voltajlı Trimmer kond. bulamazsanız, paralel değerlerde sabit seramik kondansatör kullanıp, L1 ve L2 Bobinlerinin aralarını açıp kapatın.
L1=L2 bobinlerle ayarda ufak kapasitörlere ihtiyaç olabilir. Devrede Giriş çıkış yönü fark etmez.


TA1D  Kadri