Fransanın Dijon şehrinde kurulu olan hava radarının
VHF de EME aydan yansıtmalı haberleşme ve MS Meteor scatter Telsiz haberleşmesine katkısı:
17-06-2016
Fransanın Dijon şehri yakınlarında eski bir hava alanının kenarına kurulmuş olan Yüksek güçlü hava radarı 2006 yılından beri
143.050 MHz de çalışmaktadır.
Kuruluş amacı askeri maksatlı olup, havadaki araçların izlenmesi ve dünya yörüngesindeki yakın geçişli uyduların kepler değerlerinin hesaplanmasıdır ve hatta bazı meteorların da takibi mümkün olabilmektedir.
Aydan yansıtma EME ve meteor scatter yapan amatör telsizcilerin ilgi odağı olan bu Radar, 45 derecelik 4 ayrı bölümde 7.7 derecelik darlıkta ışıma yapan antenlerle gökyüzünü tarar.
En yoğun ışımayı 15 ile 40 derece elevasyon yükseklik aralığında ve 90 ila 270 derece yatay ışıma açısı ile yapabilmektedir .
Bu radarın çalışma şeklinin Amatörlerin ilgisini çekme nedeni frekansının 143.050 MHz de ve 2 Metre 144 MHz bandına çok yakın olmasıdır.
Avrupada bulunan bir çok EME aydan yansıtma yapabilen amatör telsizci, ayın görüş alanlarında olduğu sürelerde, zaman zaman bu frekansa gelip antenlerinin doğru birşekilde aya bakıp bakmadığını test ederler. Eğer Ay Grave radarın görüş alanında ve ışımasının yoğun olduğu açıdaysa; 143.050 MHz de Morsdaki O harfi gibi uzun çizgili modülesiz taşıyıcı sinyallerin yansıması duyulur.
Geçtiğimiz yıllarda 7 MHz.de de yüksek güçlü, yönlü antenle aydan yansıtma yapılmış ve HF de bir çok amatör bu sinyalleri takip etmiştir.
EME yapan Amatör telsizci duyulmanın en yüksek olduğu açıda antenlerin aya en iyi baktığı açı olduğunu anlar. Antenlerin Rotor göstergelerinin de kalibrasyonu test edilmiş olur.
2016 yaz döneminde KM39 bölgesindeki yazlık ikametgahımdan EME maksatlı antenlerimle yaz boyunca EME qso ları yaparken , Alman Amatör Thomas DL1VPL 143.050 MHz.de çalışan Grave hava radarının sinyallerini takip ederek anten ayarı yapmamı önerdi bende 143.050 de dinleme yaparak aydan yansıyan işaretleri takibe başladım gelen sinyal mors sesi gibi uzun çizgilerden oluşan palslerden ibaretti ama Aydan yansıyarak geliyor olması heyecan vericiydi.
Grave Radarın işaretlerini takip etmenin bize göre en uygun açısı genellikle Türkiyeden baktığımızda AY 200 derece azimut , yani güneyden daha batı da fransanın karşısında olduğu anlardır.
Ayın da yüksekliği duyulma seviyesinde etkili olmaktadır. Eğer Ay bilhassa 15 ila 40 derece yükseklikteyse Radar ışımasının en yoğun olduğu açı olduğundan yansımanın duyulması çok daha güçlü olabilmektedir.
Grave radarın Dört ayrı açıda kurulu antenleri sayesinde doğudan batıya geniş açıda ışımasının yansımaları geri dönmektedir.
Meteor Scatter yapan bir çok amatör telsizci, meteorların uygun yoğunlukta olup olmadığını da bu radar frekansında bekleyerek radardan meteor izlerine çarpıp geri gelen sinyallerden anlayabilirler. Meteor taşlarının sayısını yayınlayan bazı web siteleri, bu Radar frekansından yansıyan meteor yansımalarını dijital ortamda sayarak, WEB sayfalarında anlık meteor sayısı olarak yayınlamaktadırlar.
Bununla sadece Aydan yansıma dinlemesi yapmanın yanında, Radar frekansı dinlenerek MS Meteor yansıma yoğunluğu test edilebilir. VHF Meteor scatterci VHF ci Amatör Telsizciler için monitöring imkanı sağlar.
Türkiyedeki Amatör VHF meraklısı arkadaşların aydan yansıyan bu işaretleri duyabilmeleri için SSB 144 MHz. 2m bandını dinleyebilen cihazlara ve anten olarak da VHF bir yagiye ihtiyaçları vardır.
Yatay dikey hareket edebilen rotorlu yagili sistemle, Ayın pozisyonu Güney – Güneybatı yönünde olduğunda antenler aya yönelttikten sonra 143.050 MHz dikkatle dinlenirse, yüksek ihtimalle aydan gelen kesikli düz sinyaller duyulacaktır.
Ancak: Sadece yatay hareket edebilen yönlü antenlerle, Ay batıda 20 derece yüksekliklerde
olduğu anlardan itibaren dinleme yaparak bu sinyalleri duymak mümkün olabilir. Yaptığım
dinlemeler esnasında WSJT Prugramının JT65B modunda sinyalleri – 4 dB olarak duymam
mümkün oldu. Kullandığım antenler yukarda resmi olan 4×9 Elemenlı dk7zb nin hesapladığı el
yapımı uygulamadır.
Preampli olarak çok düşük gürültülü 20 dB üzeri ön kuvvetlendirici de Antenle RX arasında
kullanılmıştır.
TA1D Kadri